سهمیه های کنکور کارشناسی ارشد

سهمیه های کنکور کارشناسی ارشد، شامل سهمیه های آزاد، 5 درصد ایثارگری و 25 درصد ایثارگری و رزمندگان خواهد بود که هر کدام از آنها را به طور کامل شرح می دهیم و سپس شرایط و شیوه استفاده از سهمیه و تاثیر آنها بر قبولی نهایی شما در انتخاب رشته کارشناسی ارشد را شرح می دهیم.

سهمیه آزاد در کارشناسی ارشد چیست؟

سهمیه آزاد در کارشناسی ارشد، همان سهمیه عادی داوطلبان ارشد است. یعنی شما به صورت کاملا بدون امتیاز و با در نظر گرفتن نمرات و رتبه خود، انتخاب رشته ارشد را انجام می دهید و بر همان اساس نیز انتخاب رشته شما بررسی می شود و در نهایت قبولی شما نیز بر همین اساس تعیین می شود. 

شما با داوطلبان کارشناسی ارشد که هم سهمیه شما باشند، مورد مقایسه قرار می گیرید. یعنی کسی که سهمیه آزاد دارد نه کسی که سهمیه های ایثارگری دارد. در واقع شما براساس اینکه در مقایسه با بقیه داوطلبان هم رشته ای خود در آزمون کارشناسی ارشد، چه نمرات و رتبه ای به دست آورده باشید، سنجیده می شوید و قبولی شما براساس اولویت بندی شما و خالی بودن ظرفیت برای آن رتبه تعیین می شود. بیشترین تعداد داوطلبان در همین سهمیه آزاد قرار دارند. البته در آزمون های کارشناسی ارشد ماقبل سال 99، تعداد داوطلبان سهمیه آزاد خیلی بیشتر هم بود ولی با ورود سهمیه 5 درصد ایثارگری به جمع سمهیه های کنکوری، بخشی از این داوطلبان سهمیه آزاد به خاطر داشتن شرایط سهمیه 5 درصد، به این سهمیه ایثارگری تعلق گرفتند. بیشترین ترافیک رقابت برای قبولی در کنکور کارشناسی ارشد مربوط به همین سهمیه است. عملاً چون این سهمیه هیچ مزیت و امتیاز خاصی ندارد، قبولی در این سهمیه نسبت به دو سهمیه دیگر سخت تر است. یک نکته دیگر این است که اگر داوطلبان سهمیه های ایثارگری در سهمیه خود قبول نشوند، وارد سهمیه آزاد می شوند و مجدد با داوطلبان سهمیه آزاد نیز سنجیده می شوند.

اما یک خبر خیلی خوب برای شما این است که اگر ظرفیت یک رشته گرایش در یک دانشگاهی با داوطلبان کارشناسی ارشد دارای سهمیه های 5 درصد و 25 درصد ایثارگری پر نشود، آن سهمیه را به شما می دهند و همه ظرفیت های خالی مانده این سهمیه ها متعلق به شما خواهد بود. در ضمن اگر کسی که دارای سهمیه ایثارگری است، عملاً حد نصاب 70 درصد تراز قبولی آخرین رتبه قبولی سهمیه آزاد را در هر کد رشته محلی در دفترچه انتخاب رشته کارشناسی ارشد سازمان سنجش به دست نیاورد، ظرفیت به او تعلق نمی گیرد. حتی اگر رتبه یک کنکور کارشناسی ارشد در سهمیه 5 درصد و یا 25 درصد ایثارگران باشد. بنابراین شرایط به آن سادگی که فکر می کنید نیست ولی به هر حال مزیت داشتن ظرفیت جداگانه نسبت به شما را دارند.

سهمیه مناطق (منطقه 1، 2 و 3) در کنکور ارشد

در کنکور ارشد، اصلاًً سهمیه مناطق با عناوین منطقه 1 و منطقه 2 و منطقه 3 نداریم. این سهمیه مناطق، فقط مخصوص کنکور سراسری و با هدف برقراری عدالت آموزش است. پس کلاً سهمیه مناطق در کنکور ارشد، مطرح نیست.

سهمیه ایثاگران در کنکور ارشد

سهمیه ایثارگران در کنکور کارشناسی ارشد، براساس شاخص 25 درصد جانبازی تعریف و تعیین می شود. چنانچه جانبازی زیر 25 درصد باشد، سهمیه را سهمیه 5 درصد ایثارگران می نامند و اگر بیش از 25 درصد باشد، سهمیه را سمیه 25 درصد ایثارگران می نامند. ضمناً علاوه بر اینها یک شخاص دیگر برای جدایی این دو سهمیه از هم، درصد تعلق گرفته از ظرفیت پذیرش به داوطلبان دارای این سهمیه هاست. داوطلبان سهمیه 5 درصد ایثارگران، 5 درصد از ظرفیت پذیرش هر کد رشته محل دفترچه انتخاب رشته کارشناسی ارشد را به خود اختصاص می دهند و داوطلبان دارای سهمیه 25 درصد ایثارگران، 25 درصد از ظرفیت پذیرش هر کد رشته محل از دفترچه انتخاب رشته ارشد را به خود اختصاص می دهند.

سهمیه 5 درصد ایثارگری در کنکور ارشد

اگر داوطلبی در آزمون کارشناسی ارشد دارای جانبازی زیر 25 درصد باشد، خودش، همسر و فرزندانش می توانند از سهمیه ای با عنوان سهمیه 5 درصد ایثارگری استفاده کنند. معنی سهمیه 5 درصدی ایثارگری این است که 5 درصد از ظرفیت هر کد رشته محل دانشگاه به آنها تعلق دارد. مثلاً فرض کنید دانشگاه تهران در رشته مدیریت بازرگانی در زیر گرایش بازاریابی، 20 نفر پذیرش دارد. 5 درصد از این ظرفیت به این سهمیه تعلق دارد. یعنی یک نفر. اگر شما با سهمیه 5 درصدی خود قبول نشدید نگران نباشید، سازمان سنجش شما را در سهمیه آزاد هم چک می کند. در کل شما یک شانس قبولی برای سهمیه 5 درصد ایثارگری دارید و یک شانس قبولی برای سهمیه آزاد. به هر حال امتیاز خوبی است. شاید در نگاه نخست این 5 درصد خیلی به نظر برسد ولی در نظر داشته باشید که شما این 5 درصد را به صورت انحصاری صاحب می شوید و حتی با سهمیه های آزاد هم در ظرفیت پذیرش آنها، سهیم هستید. البته معلوم است که این سهمیه به امتیازی که دارندگان سهمیه 25 درصد ایثارگری دارند نمی رسد و در مقایسه با سهمیه 25 درصد ایثارگری کارشناسی ارشد 1403، بسیار کمرنگ تر است.

بزرگترین مزیت سهیمه 5 درصد ایثارگران این است که ظرفیت های خالی مانده سهیمه 25 درصد ایثارگری انتخاب رشته کارشناسی ارشد 1403، به شما می رسد. قبلاً مستقیماً به سهمیه آزاد می رسید. در حال حاضر اول به شما می رسد و بعد به سهمیه آزاد. البته شما باید 70 درصد تراز آخرین قبولی سهمیه آزاد در آن کدرشته محل دفترچه انتخاب رشته ارشد را به دست آورده باشید. اگر از سهمیه 25 درصد ایثارگری کسی نتواند 70 درصد حد نصاب انتخاب رشته ارشد را به دست بیاورد، جای او خالی می ماند و در نتیجه شمایی که یک پنجم سهمیه 25 درصد ایثارگری انتخاب رشته ارشد شانس داشتید، حالا به اندازه آنها شانس خواهید داشت.

سهمیه 25 درصد ایثارگری در کنکور ارشد

سهمیه 25 درصد ایثارگری، یکی از قدیمی ترین سهمیه های کنکور کارشناسی ارشد است. این سهمیه متعلق به جانبازان بیش از 25 درصد، همسر و فرزندان آنهاست. نام این سهمیه از اینجا گرفته شده است که یک چهارم معادل 25 درصد از ظرفیت هر کد رشته محل در دفترچه انتخاب رشته کارشناسی ارشد که سازمان سنجش در زمان انتخاب رشته منتشر می کند، متعلق به سهمیه 25 درصدیست. 

شرایط مجاز شدن سهمیه ایثارگری در کنکور ارشد

اما شرایطی که سهمیه ایثارگری باید داشته باشد تا مجاز به انتخاب رشته شود نیز یکی از امتیازات است. شما باید 70 درصد تراز آخرین قبولی آزمون کارشناسی ارشد از سهمیه آزاد را به دست بیاورید تا مجاز به انتخاب رشته ارشد شوید. به عنوان مثال اگر آخرین نفری که در سهمیه آزاد مجاز به انتخاب رشته ارشد شده است تراز 5000 آورده باشد، شما باید 70 درصد این تراز را بیاورید یعنی فقط 3500 که اصلا تراز بالایی در آزمون کارشناسی ارشد نیست. شما 3500 نمره تراز از 10000 نمره تراز که نمره کامل است را بیاورید، مجاز به انتخاب رشته می شوید. درست است که مجاز شدن به انتخاب رشته کارشناسی ارشد دلیلی بر قبولی در مقطع ارشد نیست ولی به هر حال شما 100 شانس خواهید داشت که می تواند شما را به قبولی در یکی از آنها برساند.

شرایط قبول شدن پس از انتخاب رشته کارشناسی ارشد نیز همانند شرایط مجاز شدن است. تفسیر آن قدری متفاوت است. بیاید با هم به این مثال شفاف توجه کنیم:

داوطلب آزمون کارشناسی ارشد سال 1403، سهمیه 5 درصد ایثارگران دارد. تراز او در آزمون کارشناسی ارشد معادل 6600 شده است و رتبه او در سهمیه 5 درصد ایثارگری یک شده است. یعنی او رتبه یک سهمیه 5 درصد ایثارگران است. انتخاب اول او، گرایش بازاریابی در رشته مدیریت بازرگانی است. از طرفی آخرین نفری که از سهمیه آزاد در دانشگاه تهران قبول شده است دارای تراز 9500 بوده است. شرط اصلی قبولی سهمیه 5 درصد ایثارگران در آزمون کارشناسی ارشد این است که حتما 70 درصد تراز قبولی آخرین نفر قبولی سهمیه آزاد دانشگاه تهران در رشته مذکور را بیاورد. بیایید محاسبه کنیم. 70 درصد تراز آخرین قبولی می شود 6650، در حالی که تراز رتبه یک سهمیه 5 درصد ایثارگری آزمون کارشناسی ارشد مجموعه مدیریت در رشته مدیریت بازرگانی، 6600 شده است. او 50 نمره تراز کم دارد. پس دانشگاه تهران قبول نمی شود و جای او خالی می ماند و به سهمیه آزاد می رسد. در نهایت او براساس سهمیه خود در انتخابی قبول می شود که 70 درصد تراز آخرین قبولی آن انتخاب، تراز 6600 یا عددی کمتر از این باشد. 

در ضمن داوطلبان سهمیه ایثارگری در گروه سهمیه خود مورد مقایسه قرار می گیرند. یعنی اگر یک نفر در سهمیه 5 درصد یا 25 درصد ایثارگری، توانسته باشد 70 درصد تراز آخرین قبولی سهمیه آزاد را به دست بیاورد ولی در مقایسه با بقیه داوطلبان هم سهمیه ای خود در رتبه بهتری قرار بگیرد، همچنان شانس قبولی نخواهد داشت. تنها زمانی یک داطولب سهمیه 5 درصد یا 25 درصد ایثارگری در انتخاب رشته کارشناسی ارشد 1403 قبول می شود که بتواند:

1- 70 درصد تراز آخرین قبولی سهمیه آزاد را در آن کد رشته محل دفترچه انتخاب رشته ارشد 1403 به دست آورده باشد.

2- در بین بقیه هم سهمیه ای های خود در تراز بهتری نسبت به آن انتخاب قرار داشته باشد. یعنی رتبه اش نسبت به سایر داوطلبانی که سهمیه ای مشابه سهمیه آن داوطلب را دارند و آن کد رشته محل را انتخاب کرده اند، بهتر باشد.

نکات مهم دیگری که باید در انتخاب رشته 5 و 25 درصد ایثارگری بدانید اینهاست:

•  اگر در آزمون کارشناسی ارشد در دانشگاه روزانه قبول شوید دیگر به صورت مجدد حق استفاده از سهمیه ایثارگری خود را در آزمون کارشناسی ارشد نخواهید داشت.

2- اگر در دوره های شهریه پرداز مثل نوبت دوم، پردیس خودگردان، پیام نور، غیرانتفاعی، مجازی و … قبول شده باشید، تنها یکبار دیگر حق استفاده از سهمیه ایثارگری خود را در آزمون کارشناسی ارشد خواهید داشت.

سهمیه رزمندگان در کنکور ارشد

در انتخاب رشته کارشناسی ارشد، یک سهمیه دیگر نیز وجود دارد که معروف به سهمیه رزمندگان است. این سهمیه متعلق است به شخص رزمنده داوطلب بسیجی و همسر و فرزندان. یعنی اگر یک داوطلبی باشد که در جنگ به عنوان داوطلب حضور داشته باشد و آسیب ندیده باشد و یا اصطلاحا جانباز نباشد، به خودش و همسر و فرزندانش، سهمیه ای به نام رزمندگان اختصاص می یابد.

تفاوت سهمیه رزمندگان با سهمیه ایثارگران 5 درصدی و 25 درصدی ایثارگران در این است:

“سهمیه رزمندگان در انتخاب رشته کارشناسی ارشد باید 80 درصد تراز آخرین قبولی آخرین فرد مجاز شده به انتخاب رشته در سهمیه آزاد را باید به دست بیاورد تا مجاز به انتخاب رشته شود و باید 80 درصد تراز قبولی آخرین فرد قبولی یک کدرشته محل یا همان رشته و دانشگاه را آورده باشد تا بتواند شانس قبولی خود را داشته باشد.