راهنمای اولویت بندی در انتخاب رشته ارشد

راهنمای اولویت بندی در انتخاب رشته ارشد را با معنا کردن آن آغاز می کنیم. این فرآیند به معنای چیدمان حداکثر 100 انتخابی داوطلب از بین کد رشته محل های انتخابی در دفترچه انتخاب رشته ارشد است. اما اولویت بندی انتخاب رشته چرا این همه مهم است؟ سازمان سنجش برای مشخص کردن محل قبولی پس از انتخاب رشته ارشد، انتخاب رشته شما را از اولویت یک تا اولویت آخر به ترتیب چک می کند و در نهایت اولین کدرشته ای که در آن قبول شدید را به عنوان محل قبولی شما در زمان اعلام نتایج نهایی ارشد اعلام می کند.

عوامل موثر در اولویت بندی انتخاب رشته ارشد

عوامل موثر در اولویت بندی انتخاب رشته ارشد شامل موارد زیر است:

• رتبه
• شانس قبولی
• علاقه مندی
• کیفیت رشته-گرایش
• اعتبار دانشگاه
• شهریه ها و هزینه ها
• بازار کار
• ادامه تحصیل در مقطع دکترا
• اپلای و مهاجرت تحصیلی

نقش رتبه در اولویت بندی انتخاب رشته

نقش رتبه شما در نوع اولویت بندی در این است که عملاً شما براساس رتبه خود و تعداد انتخاب هایی که دارید، مجبور خواهید شد یک سری از کد رشته محل هایی را که در آنها قبول نمی شوید را حذف کنید. البته اگر تعداد انتخاب های شما از صد انتخاب تجاوز نکند، نیازی به حذف هیچ کد رشته محلی از اولویت بندی انتخاب رشته ارشد ندارید.

رتبه شما ممکن است به گونه ای باشد که مجاز به انتخاب رشته کد رشته محل های روزانه و نوبت دوم نشوید که طبیعتاً جای این کد رشته ها در انتخاب رشته ارشد شما خالی خواهد بود.

نقش دیگر رتبه در اولویت بندی انتخاب رشته ارشد این است که هر قدر رتبه لب مرزی تری داشته باشید و شانس قبولی شما برای رشته و گرایش و دانشگاه مورد علاقه تان بستگی به الویت بندی شما و دیگر داوطلبان داشته باشد.

درک رتبه در سهمیه و رتبه کشوری و نوع سهمیه شما بسیار اهمیت دارد. در لینک زیر، تحلیل کامل کارنامه های کنکور ارشد را قرار داده ایم.

شانس قبولی و نوع اولویت بندی در انتخاب رشته ارشد

شانس قبولی شما مستقیماً بر روی اولویت بندی انتخاب رشته شما ارشد شما تأثیرگذار است. تأثیر مستقیم شانس قبولی در این است که شما باید به گونه ای اولویت بندی کنید که تعداد کد رشته محل هایی را که شانس قبولی شما در آنها بیش از 50 درصد است، بیشتر در برگه انتخاب رشته ارشد خود قرار دهید تا شانس قبولی نهایی شما چندین برابر شود.

علاقه مندی و چالش های اولویت بندی در انتخاب رشته

علاقه مندی یکی از مهم ترین چالش های اولویت بندی انتخاب رشته ارشد شماست. اگر رتبه شما حتی بهترین رتبه هم باشد، علاقه مندی شما به رشته و گرایش و دانشگاهی خاص، اولویت بندی شما را دچار چالش می کند. به هر حال ممکن است رشته و دانشگاهی تراز اول باشد ولی شما به آن علاقه مند نباشید ولی منطق و عرف حکم کند که علاقه مندی خود را بی خیال شوید و براساس عرف جامعه انتخاب رشته ارشد خود را اولویت بندی کنید.

اگر رتبه متوسط و بدی داشته باشید که علاقه مندی، خیلی بیشتر اولویت بندی شما را دچار چالش می کند. آنچه که علاقه دارید و رتبه ای که به دست آورده اید ممکن است با هم هماهنگ نباشند و شما علاقه مندی خود را باید فدای قبولی کنید. بعضی ها انتخاب رشته نمی کنند و یا جوری انتخاب رشته می کنند که قبول نشوند و در نهایت سال بعد برای علاقه مندی خود تلاش می کنند.

کیفیت رشته – گرایش در اولویت بندی انتخاب رشته

کیفیت رشته ها و گرایش های ارشد به صورت اساسی اولویت بندی انتخاب رشته ارشد شما را تعیین می کند. طبیعتاً رشته ها و گرایش های بهتر در اولویت بندی بالاتری قرار می گیرند. باید رشته ها و گرایش ها را خیلی خوب بشناسید تا اولویت بندی انتخاب رشته ارشد شما تبدیل به کابوس شما نشود.

اعتبار و کیفیت دانشگاه ها و اولویت بندی انتخاب رشته ارشد

همانند رشته ها و گرایش ها، کیفیت و اعتبار دانشگاه ها نیز بر روی چیدمان و اولویت بندی انتخاب رشته ارشد شما تأثیر می گذارد. انتخاب رشته ها و گرایش های ضعیف تر ولی در دانشگاه های قوی تر، یکی از اساسی ترین اطلاعات مورد نیاز برای انتخاب رشته ارشد است.

شهریه ها و تغییر اولویت بندی ارشد

شهریه ها و پول به شدت اولویت بندی انتخاب رشته ارشد را تغییر می دهد. به غیر از دوره های تحصیل روزانه، بقیه دوره های تحصیلی از نوبت دوم یا شبانه گرفته تا مجازی، همراه با پرداخت شهریه هستند. باید دوره های تحصیلی کارشناسی ارشد 1403 را کامل بشناسید و تفاوت بین مدارک آنها و شهریه آنها را کامل بدانید. ندانستن چنین مواردی، شما را بسیار بسیار با اولویت بندی غلطی در انتخاب رشته ارشد مواجه خواهد کرد.

تأثیر بازار کار، دکترا و اپلای در اولویت بندی ارشد

بازار کار، امکان پذیر بودن ادامه تحصیل در دکترا و امکان اپلای به خارج از ایران به قدری اولویت بندی انتخاب رشته ارشد را پیچیده می کند که شما را دچار سردرد و سرگیجه می کند. فقط و فقط داشتن دانشی عمیق و درست از همه عوامل است که اولویت بندی انتخاب رشته ارشد شما را به بهترین شکل و ایده آل ترین حالت تبدیل می کند.

مثال هایی از اولویت بندی انتخاب رشته ارشد

برای درک کامل اینکه چطور سازمان سنجش برگه انتخاب رشته ارشد را بررسی و براساس اولویت بندی شما، قبولی نهایی را مشخص می کند. اولویت بندی های غلط، کار را برای سازمان سنجش خیلی راحت تر می کند!!!

مثال اول: اولویت بندی غلط انتخاب رشته ارشد

یک مثال ساده از اولویت بندی غلط در انتخاب رشته ارشد این مثال است.

فرض کنید شما با رتبه زیر 10 در کنکور ارشد، اولویت یک خود را دانشگاه سیستان و بلوچستان انتخاب کرده باشید، طبیعتاً شما با توجه به رتبه بسیار خوب خود، در دانشگاه سیستان و بلوچستان به راحتی قبول می شوید. پس در همان انتخاب اول قبول شده اید و سازمان سنجش دیگر بقیه انتخاب های شما را بررسی نمی کند و تنها زمانی که کارنامه نهایی انتخاب رشته شما را منتشر می کند، همه اولویت های شما را بررسی می کند. بنابراین، شما با اولویت بندی خود، شانس قبولی خود و دیگران را به شدت تحت تاثیر قرار می دهید.

مثال دوم: اولویت بندی درست انتخاب رشته ارشد

بیایید با یک مثال دیگر، ارزش اولویت بندی درست انتخاب رشته ارشد را در قبولی نهایی با هم بررسی و درک کنیم.

داوطلب آزمون ارشد، رتبه 14 سهیمه آزاد را در رشته حسابداری به دست آورده است. اولویت بندی این داوطلب در 10 انتخاب اول خود به این ترتیب است:

سازمان سنجش با توجه به رتبه سهمیه داوطلب، ظرفیت پذیرش و اولویت بندی رتبه های 1 تا 13، انتخاب رشته داوطلب را بررسی می کند. اگر همه چیز نرمال و طبیعی باشد، این داوطلب در دانشگاه تهران پذیرفته نمی شود، چون ظرفیت دانشگاه تهران 7 نفر بوده است و رتبه های قبل از او با انتخاب دانشگاه تهران در اولویت بالای خود، ظرفیت این دانشگاه را پر کرده اند. انتخاب دوم داوطلب که دانشگاه شهید بهشتی است، احتمالاً قبولی نهایی داوطلب خواهد بود. چرا که ممکن است 13 نفر قبل از او اولویت بندی خود را پس از روزانه دانشگاه تهران، شبانه دانشگاه تهران و روزانه دانشگاه علامه طباطبایی چیده باشند. طبیعتاً اگر 13 نفر قبل از او دانشگاه تهران را به گونه ای در اولویت خود قرار داده باشند که ظرفیت پذیرش پر نشده باشد، این دواطلب در کمال ناباوری در دانشگاه تهران دوره روزانه حسابداری در انتخاب رشته ارشد پذیرفته می شود. پس اولویت بندی بهتر است براساس بهترین دانشگاهها و مطابق با علاقه مندی داوطلب و رتبه او چیده شود.

مثال سوم: انتخاب بهترین اولویت بندی در انتخاب رشته ارشد

انتخاب بهترین اولویت بندی برای انتخاب رشته ارشد با مثال زیر به طور کامل درک می شود.

داوطلب آزمون ارشد، رتبه 300 را در رشته مدیریت بازرگانی و رتبه 300 را در رشته کارآفرینی و در سهیمه آزاد به دست آورده است. براساس ظرفیت های پذیرش، احتمال قبولی این داوطلب در رشته مدیریت بازرگانی در دانشگاههای تراز اول و گرایش های بسیار پرطرفدار پایین تر است. بهترین گرایش های مدیریت بازرگانی را اگر گرایش بازرگانی بین الملل، استراتژیک، بازاریابی و بازرگانی داخلی در نظر بگیریم، داوطلبان کارشناسی ارشد مدیریت ، مبتنی بر ارزش این گرایش ها و اعتبار دانشگاه ها، انتخاب رشته کارشناسی ارشد خود را اولویت بندی می کنند. پس داوطلبان قبل از این داوطلب، با اولویت بندی های خود دوره های روزانه و حتی نوبت دوم گرایش های خوب رشته مدیریت بازرگانی را در دانشگاه های سطح یک پر می کنند. رشته مدیریت کارآفرینی، با علاقه مندی کمتری نسبت به گرایشهای مدیریت بازرگانی انتخاب می شوند. پس اولویت بندی داوطلب در اینجا می تواند به طور کامل سرنوشت انتخاب رشاه داوطلب را تغییر دهد:

1. اگر داوطلب، در 100 انتخاب اول خود گرایش های کم طرفدار مدیریت بازرگانی را از دانشگاه های سطح یک قرار دهد، احتمالاً یکی از همین گرایش ها را در یکی از دانشگاه های سطح یک قبول می شود. اگر این داوطلب به نحوی انتخاب رشته کند که گرایشهای پرطرفدار مدیریت بازرگانی دانشگاه های سطح یک تهران را در انتخاب رشته خود قرار دهد و سپس رشته مدیریت کارآفرینی دانشگاه های سطح یک تهران را در انتخاب رشته خود بچیند، قبولی نهایی او مدیریت کارآفرینی خواهد بود. چرا که به احتمال خیلی خیلی زیاد، رشته کارآفرینی در چیدمان انتخاب رشته ارشد نفرات قبل از او وجود نداشته است.
2. 1- اگر نفرات قبل از او رشته مدیریت کارآفرینی را در اولویت های اولیه خود قرار داده باشند، این داوطلب در عین ناباوری می تواند، بهترین گرایش های مدیریت بازرگانی را در دانشگاههای سطح یک تهران قبول شود. حال آنکه اصلا در رشته مدیریت کارآفرینی در دانشگاههای سطح یک تهران قبول نمی شود.

بهترین اولویت بندی در انتخاب رشته ارشد 

بهترین اولویت بندی برای انتخاب رشته ارشد، با توجه به توضیحات این مثال ها و سناریوها باید با توجه به موارد زیر انجام شود:

• سازمان سنجش، از رتبه یک آزمون ارشد، شروع به بررسی انتخاب رشته ها می کند. پس اولویت بندی های رتبه های بالاتر از شما، با پر کردن ظرفیت های کدرشته های مختلف، شانس قبولی شما را در آن انتخاب ها کمتر می کند.
• سازمان سنجش در اولین اولویتی که قبول می شوید، بررسی را متوقف و محل قبولی شما را مشخص می کند. پس اولویت بندی غلط باعث می شود تا تمامی انتخاب های شما بررسی نشود. پس باید به گونه ای اولویت بندی کرد که شما در نهایت در بهترین انتخاب خود قبول شوید. بهترین اولویت بندی، چیدمانی است که شما نسبت به رتبه خود بسیار ایده آل تر قبول شوید.
• نوع چیدمان رتبه های بهتر از شما می تواند شانس قبولی نهایی شما را تعیین کند. شما که نمی دانید رتبه های بهتر از شما چه چیدمانی را در فرم انتخاب رشته کارشناسی ارشد خود وارد کرده اند، پس بهترین انتخاب رشته ارشد این است که شما اولویت بندی خود را براساس کیفیت رشته و گرایش و دانشگاه و البته علاقه مندی و شرایط خاص رتبه خود، انجام دهید.